Het statuut student-zelfstandige is een sociaal-juridisch statuut dat je recht geeft op verminderde sociale bijdrages bij je ondernemingsloket. Het is een extern statuut (los van UGent) dat wettelijk bepaald wordt.
Het statuut student-ondernemer is een UGent-statuut dat enkel intern gebruikt wordt en dat je recht geeft op o.a. studieflexibiliteit. Dit kan je enkel gebruiken aan UGent.
Om het statuut student-zelfstandige te kunnen verkrijgen moet je aan enkele voorwaarden voldoen:
- Je bent minstens 18 jaar en maximum 25 jaar (je kan er gebruik van maken tot 30 september in het jaar dat je 25 wordt).
- Je bent ingeschreven aan een erkende onderwijsinstelling voor minstens 27 studiepunten of 17 uren / week.
- Je volgt regelmatig de lessen in die onderwijsinstelling: de overheid verwacht dat personen met het statuut student-zelfstandige ook actief studeren en zich niet inschrijven zonder deel te nemen aan de lessen.
- Het gaat om een zelfstandige beroepsactiviteit dus is schijnzelfstandigheid niet toegestaan (je staat niet onder het gezag van een werkgever).
Als het je thesisjaar betreft (laatste jaar van je opleiding) dan mag het ook om minder studiepunten gaan maar dit mag slechts een keer voorvallen. Je hoeft in je thesisjaar dus geen extra studiepunten op te nemen om tot 27 studiepunten te komen.
Je kan starten in dit statuut vanaf het kwartaal waarin je 18 wordt en tot en met het derde kwartaal van het jaar waarin je 25 wordt.
Hierover heerst vaak veel onduidelijkheid. De regels zijn niet voor elke onderwijsinstelling dezelfde. Ondernemingsloketten geven vaak een formulier mee dat je moet laten invullen en stempelen maar dit is niet van toepassing voor UGent’ers. Dit wordt officieel bevestigd op de website van VLAIO.
Als UGent-student kun je bewijzen dat je voor minstens 27 studiepunten ingeschreven bent en de lessen regelmatig bijwoonde door:
- bij de start van het academiejaar je inschrijvingsbewijs aan het ondernemersloket door te sturen. Het document bevat onderaan rechts een code en link waardoor de authenticiteit kan gecheckt worden (ter vervanging van de vroegere vervalsbare stempels). Je kan je inschrijvingsbewijs terugvinden op Oasis.
- op het einde van het academiejaar je puntenlijst door te geven aan het ondernemingsloket. Ook dit document kan je terugvinden op Oasis (of indien je intussen geen student meer bent, kan je het aanvragen bij je facultaire studentenadministratie).
Belangrijk detail: je hoeft niet geslaagd te zijn voor de vakken overeenstemmend met 27 studiepunten maar je moet wel een cijfer hoger dan 0 behalen.
Het statuut student-zelfstandige heeft impact op de sociale bijdragen die je moet betalen en op je sociale rechten. Hoeveel bijdragen je moet betalen als je dit statuut hebt hangt ook nog af van je jaarlijks inkomen. Als je een eenmanszaak hebt is dit hetgeen je overhoudt na je kosten, bij een vennootschap is dit hetgeen je uitkeert aan jezelf. Met een vennootschap kan je dit dus veel beter controleren.
Laagste categorie jaarlijks inkomen
Je betaalt geen sociale bijdragen en je behoudt je rechten inzake gezondheidszorgen als persoon ten laste van je ouders. Je behoudt ook je kinderbijslag.
Middencategorie jaarlijks inkomen
Je betaalt 20,5% sociale bijdragen op het inkomen boven het grensbedrag. Je bent zelf verantwoordelijk voor je rechten inzake gezondheidsuitkeringen. Je bouwt rechten op op het vlak van arbeidsongeschiktheid, invaliditeit en moederschap.
Om je kinderbijslag te behouden, mag je een maximaal aantal uren/kwartaal werken. Dit dien je jaarlijks te bewijzen door een verklaring op eer.
Hoogste categorie jaarlijks inkomen
Je betaalt de volwaardige sociale bijdragen op het volledige inkomen zoals ook een zelfstandige in hoofdberoep doet. Je bent zelf verantwoordelijk voor je rechten inzake gezondheidsuitkeringen. Je bouwt rechten op op het vlak van arbeidsongeschiktheid, invaliditeit en moederschap.
Om je kinderbijslag te behouden, mag je een maximaal aantal uren/kwartaal werken. Dit dien je jaarlijks te bewijzen door een verklaring op eer.
Of je fiscaal ten laste blijft of belasting moet betalen op hetgeen je verdiende staat los van dit statuut en is vaak gebaseerd op andere grensbedragen of regels.
Je vraagt het statuut student-zelfstandige aan via je ondernemingsloket. In vele gevallen zal je ondernemingsloket je hierover zelf contacteren als ze weten dat je student bent en jonger dan 25 jaar. Je moet dit elk jaar opnieuw aanvragen.
Om aan te tonen dat je onder de voorwaarden van dit statuut valt moet je twee zaken bewijzen:
- Je bent ingeschreven voor minstens 27 studiepunten of 17 lesuren in een erkende onderwijsinstelling.
- Je neemt regelmatig deel aan de lessen.
Het eerste moet je bewijzen aan het begin van het academiejaar, het laatste wordt pas opgevraagd als het academiejaar afgelopen is.
Hoe je dit moet bewijzen, verschilt soms per onderwijsinstelling, hiervan is niet elk ondernemingsloket op de hoogte. Lees zeker ook ‘hoe bewijs ik dat ik voldoe aan de voorwaarden’ hierboven.
- op het einde van het kwartaal waarin je niet meer aan alle voorwaarden voldoet
- op het einde van het kwartaal waarin je afstudeert
- op 30 september van het jaar waarin je 25 wordt
Als je dit statuut niet kan gebruiken (je bent ouder dan 25, hebt minder dan 27 studiepunten of je studeert helemaal niet meer) dan ben je zelfstandig in hoofdberoep. Studeren wordt namelijk niet aanzien als een ‘beroep’ waardoor je niet zelfstandig in bijberoep kan zijn. Dat wil zeggen dat je de volledige sociale bijdrages betaalt, die neerkomen op minstens 700 per kwartaal (dus minstens 2 800 per jaar).
In sommige gevallen zijn er andere manieren om toch een verlaging van de sociale bijdrage te bekomen bijvoorbeeld via een ander statuut. Daarvoor kom je best eens langs bij ons of ga je langs bij je ondernemingsloket.
Meer info over het sociaal-fiscaal statuut van student-zelfstandige vind je hier: